Uitdaging
Het SEL-project pioniert in de omschakeling van het energiesysteem in Vlaanderen en Nederland en staat zo aan de wieg van een grootschalige decentralisering van het energiesysteem. SEL streeft ernaar pilootprojecten uit te rollen van Renewable Energy Communities in Vlaanderen en Nederland.
Duurtijd van het project: 1 september 2017 – 31 augustus 2022.
POM Antwerpen heeft in het project 2 demo locaties voorgesteld waar we een (aanzet voor) Renewable Energy Community (REC) willen realiseren, zoals beschreven in het European Energy package. De demo’s worden uitgerold op het Wetenschapspark in Niel en op Duwijck in Lier.
Het project is zo geconcipieerd dat elke partner een budget heeft voor studiewerk en personeelskosten. Voor POM Antwerpen bedraagt dit budget 440.000 EUR. Daarnaast is er een aanzienlijk budget voorzien voor privé-investeringen t.b.v. 520.000 EUR. Hiermee wil het project effectieve investeringen cruciaal voor de realisatie van een smart grid ondersteunen. Deze investeringen kunnen gerealiseerd worden in een ‘Projectpartner Light’ constructie en met middelen ter beschikking gesteld vanuit dit project.
Resultaten
Niel Wetenschapspark
Op het Wetenschapspark wilde POM een floating PV installatie realiseren op één van de kleiputten van waaruit de opgewekte elektriciteit ‘slim’ zou worden gestuurd naar de omliggende gebouwen, zodat de opgewekte energie maximaal lokaal zou worden verbruikt. POM heeft binnen het project een studieopdracht uitgeschreven om een (aanzet tot) REC te realiseren op het Wetenschapspark gestuurd vanuit een floating PV – installatie.
Daarnaast werd door POM elektrische laadpalen op het terrein geplaatst (binnen SEL).Gesprekken met privé-partijen op het Wetenschapspark (UBIS NV, Anicells, Etherna) om mee te investeren in duurzame innovatieve energie projecten op het terrein (floating PV, opslagcapaciteit,…) hebben niet geleid tot een haalbare businesscase.
Op het Wetenschapspark zijn kleine startende bedrijven gevestigd die niet over de financiële middelen beschikken om investeringen te doen buiten hun hoofdactiviteit. Wel is er interesse in duurzame energie en opslag. Een Energie Service Bedrijf (ESCO) kan hier een mogelijke oplossing bieden: ze kunnen instaan voor de investering in PV op daken, parking, opslagcapaciteit en de optimalisatie van het verbruik en zo de bedrijven ontzorgen op vlak van energie.
Lier Duwijck
Op Lier Duwijck wil POM ism Ecopower 3 windmolens bouwen die als motor voor een Renewable Energy Community zullen worden ingezet. Hiervoor heeft POM in 2015 gronden in erfpacht gegeven aan Ecopower na een openbare aanbesteding. Ecopower heeft de afgelopen jaren de voorbereidende studies (wind, natuur, slagschaduw) voor een omgevingsvergunningsaanvraag voor middelgrote windturbines uitgevoerd. Begin 2021 heeft Ecopower de goedkeuring gekregen van Belgocontrol om grote windmolens te plaatsen.
De timing van de windmolens is in 2022 dermate vertraagd en onzeker dat POM alternatieven voor opwekking van duurzame energie onderzocht waarvoor geen omgevingsvergunning vereist is. Bijkomende PV op daken, parkings of fietspaden zijn mogelijkheden. De financiële haalbaarheid en subsidiabiliteit moeten verder worden onderzocht.
De bedrijvenvereniging Duwijck kan een projectvennootschap oprichten die als ontwikkelaar van duurzame energie kan fungeren om de nodige investeringen te doen. Daarnaast zijn er nog mogelijkheden voor investeringen op openbaar domein: PV op de openbare parkings en fietspaden, kleine windmolens, laadcapaciteit voor elektrische voertuigen….
Er wordt ook gekeken naar opslagcapaciteit van opgewekte energie onder de vorm van batterijen.
Conclusie
POM heeft al grote inspanningen geleverd om de doelstellingen van het SEL project te realiseren.
Omstandigheden buiten het project – het uitblijven van een duidelijke Vlaamse regelgeving, uitstel van de vergunningsaanvraag van de windmolens – maakten dat er vertraging was in de voortgang van het project.
Partners en rol POM
Vlaamse partners zijn de 5 Vlaamse POM’s, in Nederland zijn de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij en de gemeenten Breda en Middelburg partner.