Uitdaging
Tussen de dorpskernen van Rumst en Terhagen ligt een 100 ha groot verouderd bedrijventerrein, gekend als Catenberg en Stuyvenberg. POM wil in samenwerking met het gemeentebestuur van Rumst de herwaardering van de terreinen realiseren. De projectzone van 100 ha ligt langs de E19 en de Rupel en tussen de dorpskernen van Rumst en Terhagen. Er bevinden zich grote oppervlaktes onbenutte of onderbenutte gronden als gevolg van ter ziele gegane kleinijverheid en bouwsector of voormalige stortactiviteiten. Op vlak van mobiliteit liggen er grote uitdagingen om vrachtverkeer te weren uit de woonkernen, om de Rupel te gebruiken als waterweg en om de verdere economische ontwikkelingen qua verkeersafwikkeling maatschappelijk aanvaardbaar te maken.

Resultaten
De problematiek van het vrachtverkeer wordt aangepakt via het Decreet Complexe Projecten. In 2018 werden belangrijke stappen gezet in de onderzoeksfase en richting keuze voorkeurstracé voor de afwikkeling van het vrachtverkeer.
Met het oog op de aanleg van een rotonde met aansluitingsweg, ecologische buffer en herinrichting openbaar domein werd een ‘Intentieverklaring realisatie’ afgesloten tussen POM, gemeente Rumst en de eigenaars Wienerberger en Kerkstoel.

Ecocorridor
POM realiseerde een open natuurverbinding van 50 meter breed en iets minder dan een kilometer lang waarlangs otters, bevers en amfibieën zoals rugstreeppad en kamsalamander zich veilig kunnen verplaatsen van de oevers van de Rupel naar het achterliggende natuurgebied en omgekeerd. Deze corridor bestaat uit diverse poelen, struiken en begroeiing om amfibieën aan te trekken. Hij bevat ook een ecotunnel om de dieren toe te laten veilig onder de Nieuwstraat door te migreren. Om dit alles in stand te houden stelt de Dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid (Provincie Antwerpen) in opdracht van de gemeente Rumst een natuurbeheerplan type 3 op. De gemeente Rumst staat in voor het verdere beheer van het gebied.

Natte zone voor waterdieren
Deze permanent natte zone werd gerealiseerd door een uitgraving in de groenbuffer te verbinden met de vijvers in het natuurgebied. Het waterniveau van die vijvers fluctueert weinig sinds er in 2016 een overloop van de vijver naar de Rupel werd aangelegd. In drogere periodes zal bij een zomerbui de ecocorridor aangevuld worden met zuiver regenwater dat enkel afkomstig is van de daken van aanpalende bedrijven. Looprichels in de ecotunnel bieden otters en kleine zoogdieren een veilige passage onder de Nieuwstraat.

Ecoraster
Om te verhinderen dat de dieren zich verspreiden naar omliggende woon- en industriegebieden en openbare wegen werd er in totaal 950 meter ecoraster met speciale amfibieënfolie geplaatst. Op verschillende plaatsen zijn terugkeermogelijkheden voorzien in het raster, voor zoogdieren en amfibieën.

Bomen, struiken en poelen
In samenwerking met de specialisten van de Dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid van het provinciebestuur van Antwerpen is gekozen voor inheemse streekeigen plantensoorten zoals Gelderse Roos, Hondsroos, Sleedoorn, Meidoorn, Hazelaar, Zwarte Els, Boswilg, Vuilboom, Haagbeuk en Schietwilg. Op hun advies werd beslist om meer dan 5.000 bomen en struiken aan te planten om de natuurlijke biotoopontwikkeling actief te versnellen. Deze zijn zodanig ingeplant dat zij steeds voldoende dekking geven voor mogelijk passerende dieren.
Binnen de ecocorridor zijn er drie poelen aangelegd waarvan twee in functie van de rugstreeppad en één voor de kamsalamander.
Over een lengte van 22 meter is een kunstmatige steile oeverwand geplaatst die nestgelegenheid biedt voor de oeverzwaluw en de ijsvogel.

Heraanleg van de Crequilei en de Schransstraat
De gemeente Rumst bezorgde de bewoners van de Crequilei en de Schransstraat met deze aanpassingen een sterke verbetering van de beeld- en leefkwaliteit. Dit door het aanleggen van fiets- en voetpaden, groenvoorzieningen en bijkomende parkeerplaatsen en het vernieuwen van rioleringen.Nieuwstraat en rotonde.
Waar vroeger vrachtwagens die verkeerdelijk aan de ingang van Terhagen belandden geen mogelijkheid hadden om terug te draaien zonder door de dorpskern van Terhagen te rijden, kunnen deze nu wel keren door deze nieuw aangelegde rotonde. Tegelijk is hier een aftakking naar het industriegebied voorzien. Er werd ook een volledig nieuw fietspad en een bijkomende aftakking naar het jaagpad van de Rupel aangelegd zodat ook fietsers zich veilig kunnen verplaatsen.
Ecologie en economie verzoenen; het ligt niet altijd voor de hand, maar in Rumst is mooi werk geleverd.

Partners en rol POM
De herontwikkeling van dit gebied omvat verschillende onderdelen, elk gerealiseerd met eigen partners:
• De ecocorridor, met als partners VLAIO, ANB, Wienerberger en Kerkstoel.
• De heraanleg van de Crequilei en de Schransstraat, met als partners de gemeente Rumst en Pidpa. De beeldkwaliteit en leefbaarheid van de bewoners werd sterk verbeterd.
• De aanpassing van de Nieuwstraat met een rotonde als verkeerslus van en naar de E19. Zo passeert er geen zwaar verkeer meer door de dorpskern van Terhagen.
Ook werd het fiets- en voetpad doorgetrokken zodat een veilige passage van de insteekweg en de rotonde mogelijk is. De partners hierbij zijn VLAIO, de gemeente Rumst en Pidpa.
POM coördineert het project.

Projectverantwoordelijke
Patricia Goetschalckx
patricia.goetschalckx@pomantwerpen.be
03 240 68 38